?Nu Milosevic in Joegoslavi? is afgetreden, is Wit-Rusland nog de enige overgebleven formele dictatuur in Europa. Studenten
putten daar hoop uit. Wit-Rusland is een arm en grauw land, waar de tijd stil lijkt te staan. Er is geen persvrijheid en je
ziet overal politie. Als een van de weinige buitenlanders heb je daar gelukkig geen last van, maar op straat staren mensen
voortdurend naar je. Ik voelde me heel exotisch. En de universiteit is nog een oud communistisch bolwerk, waar alles van boven
af komt.
Het belangrijkste wat studenten er moeten leren is volgens mij eigen initiatieven ontplooien. Dat kunnen ze simpelweg niet.
Maar ze komen wel met problemen waar je als Nederlander niet aan denkt. Het is de bedoeling dat ze eigen studentenraden
oprichten, maar wat moet je dan doen als de geheime veiligheidsdienst zich ermee bemoeit...ja, dat weet ik echt niet.
Het project 'Self Governance for Byelarusian Students' gaat uit van de LSVb en ! de Wit-Russische studentenorganisatie en is
net gestart. De komende maanden gaan er telkens twee Nederlandse studenten naar Wit-Rusland en later dit jaar komen Wit-Russen
in Nederland een kijkje nemen.
Ik heb seminars en werkgroepen voorgezeten - met behulp van een tolk - en verteld over organisatiestructuren en zelfbestuur.
Dat kennen ze daar nog nauwelijks. Als er al faculteitsraden zijn, zijn de studenten daarin aangesteld door de universiteit
zelf. Het universiteitsbestuur heeft werkelijk alle touwtjes in handen. Wij hebben op de Nederlandse universiteit helaas
directe inspraak moeten inleveren, maar vergeleken met Wit-Rusland is het hier nog heel goed.
De deelnemers aan de seminars zijn heel dapper. Het universiteitsbestuur vindt eigen initiatieven maar niets en kan het
studenten heel lastig maken. In tegenstelling tot Nederland is het juist slecht voor je cv als je in een studentenbestuur hebt
gezeten. Er schijnen zelfs mensen te verdwijnen.
De studenten will! en natuurlijk democratie en vrijheid, maar oppositie voeren is niet het doel. De nieuwe studentenbesturen
willen zich sterk maken voor haalbare idealen: betere kwaliteit van onderwijs en studentenleven. Zo is er veel tegenstand
tegen de huidige zesdaagse schoolweek en de verplichte 'sociale dienstverlening'. Alle studenten moeten na hun studie twee
jaar lang 'werken voor de maatschappij', waarbij ze vaak worden gestationeerd in de nog steeds radioactieve 'Tjernobyl-zone'
in het Zuidoosten van Wit-Rusland.
Ik denk dat ons bezoek nuttig is geweest, al hebben wij waarschijnlijk meer van hen geleerd dan zij ons. Wij waren daar alleen
als externe adviseurs. We kunnen wel laten zien dat onafhankelijke studentenorganisaties bestaan, maar ik ken de situatie niet
goed genoeg om echt concrete adviezen te geven.
Nu ik terug in Nederland ben, lijken de zaken waar het vos zich mee bezighoudt vreselijk onbelangrijk, maar ik heb mijn
stukken weer gelezen en vind ook dit weer leuk.?